Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Gamemaster ή Game Master (συχνή συντομογραφία GM) είναι ένας παίκτης σε ένα παιχνίδι για πολλούς παίκτες ο οποίος δρα ως οργανωτής, διαιτητής και συντονιστής στις καταστάσεις των κανόνων. Στα Ελληνικά η λέξη Game Master μεταφράζεται ως ο Αφέντης (ή Κύριος) του Παιχνιδιού αλλά ο όρος δεν είναι δόκιμος. Στις μέρες μας, ο όρος gamemaster ταυτίζεται συνήθως με τα παιχνίδια ρόλων. Άλλωστε, ο όρος αυτός επινοήθηκε το 1975 από την εταιρεία παιχνιδιών Flying Buffalo και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στο δικό της παιχνίδι ρόλων φαντασίας, το Tunnels & Trolls.
Σε ένα παιχνίδι ρόλων ο σκοπός του gamemaster είναι να συνθέσει τις ιστορίες, να ελέγξει τους χαρακτήρες του παιχνιδιού που δεν χειρίζονται οι παίκτες (οι non-player characters στα Αγγλικά) και να δημιουργήσει περιβάλλοντα στα οποία μπορούν να αλληλεπιδράσουν οι παίκτες. Ο όρος αυτός είναι γενικός και μπορεί να δηλώσει τον οργανωτή, διαιτητή και συντονιστή οποιουδήποτε παιχνιδιού ρόλων. Παιχνίδια ρόλων, παλιά ή καινούργια, δημοφιλή ή άσημα, στα οποία ο οργανωτής και συντονιστής του παιχνιδιού αναφέρεται ως gamemaster είναι, μεταξύ άλλων, (εντός παρενθέσεων η επωνυμία της εταιρείας που παράγει ή παρήγε το παιχνίδι ρόλων) το Alternity (TSR, Inc.), το Babylon 5 (Mongoose Publishing), το Burning Empires (Burning Wheel), το Earthdawn (FASA), το Etherscope (Goodman Games), το James Bond 007 (Victory Games Inc.), το Lone Wolf (Mongoose Publishing), τα Nightbane και Rifts (Palladium Books), τα Rolemaster και Space Master (Iron Crown Enterprises, I.C.E.), το Shadowrun (FASA, FanPro), το Starship Troopers (Mongoose Publishing), το Talislanta (Wizards of the Coast, Morrigan Press), το Warhammer Fantasy Roleplay (Games Workshop, Green Ronin Publishing), The Whispering Vault (Ronin Arts) και πολλά άλλα.
Ωστόσο, σε πολλά παιχνίδια ρόλων χρησιμοποιείται κατά προτίμηση άλλη λέξη, συνήθως ειδοποιός, για να δηλωθεί ο οργανωτής και συντονιστής. Για παράδειγμα, στο Dungeons & Dragons χρησιμοποιείται η πολύ διαδεδομένη λέξη Dungeon Master (DM), ενώ στο Call of Cthulhu και στο Timemaster χρησιμοποιούνται τα Keeper και Continuum Master (CM) αντίστοιχα. Στο Deadlands της Pinnacle Entertainment Group ο όρος απαντά ως Marshal, ενώ στο σύστημα κανόνων της White Wolf, το World of Darkness, ο gamemaster αποκαλείται Storyteller (αφηγητής), όρος που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε κάθε παιχνίδι ρόλων, ανεξαρτήτως του είδους στο οποίο ανήκουν. Ενδεικτικό παράδειγμα σκόπιμης χρήσης άλλου όρου είναι το Zombie Master (Αφέντης των Ζόμπι), το οποίο απαντά στο παιχνίδι ρόλων φρίκης και νεκροζώντανων All Flesh Must Be Eaten και πολύ συγκεκριμένα υποδηλώνει το ρόλο του gamemaster και το είδος αυτού του παιχνιδιού ρόλων. Στο Over the Edge της Atlas Games ασκείται κριτική στην χρήση του όρου Gamemaster, ο οποίος θεωρείται σεξιστικός και ιεραρχικός, και για το λόγο αυτό εφαρμόζεται ο όρος Game Moderator (συντονιστής του παιχνιδιού).
Το να είναι κανείς GM απαιτεί περισσότερη αφοσίωση και ευθύνη απ’ό,τι όταν παίζει απλά το παιχνίδι. Παρόλο που ο βασικός ρόλος των Game Masters – επεξήγηση των κανόνων, συντονισμός και αφήγηση – είναι ο ίδιος σε σχεδόν όλα τα παιχνίδια ρόλων, διαφορετικά συστήματα κανόνων κάνουν τα καθήκοντα τους μοναδικά για το εκάστοτε σύστημα. Επίσης καθως